Öfke Kontrolü

Öfke de tıpkı mutluluk gibi heyecan gibi yaşanması doğal bir duygudur. Ama asıl önemli olan öfkemizi nasıl yaşadığımız nasıl kontrol altına aldığımızdır.

Öfke Kontrolü

Öfke; engellenme, saldırıya uğrama, tehdit edilme gibi durumlarda hissedilen ve genellikle neden olan kişiye ya da duruma yönelik saldırgan davranışlarla sonuçlanabilen yoğun duygusal tepkidir.

Öfke duygusu tıpkı mutluluk, sevinç ya da üzüntü gibi insani bir duygudur. Öfkeyi kontrol edebilmek için öncelikle öfke duygusunu kabul edebilmemiz gerekmektedir. Öfke duygusu yapı olarak olumsuz bir duygu gibi dursa da insanın öfkelenmesi gereken bir duruma bu duygusal tepkiyle yaklaşması olumlu ve olması gereken bir durumdur.

Öfke duygusu gerekli durumlarda hissetmemiz gereken normal duygudur fakat öfkeyi nasıl yaşadığımız, ne şekilde davranışsal tepkilere dönüştürdüğümüz önemlidir. Kimi insan öfkesini bağırarak, ağlayarak, saldırgan davranışlarda bulunarak yaşayabilir. Kimi insan ise öfkeli olduğu durumu anlatarak, insanlarla iletişime geçerek, kendisini sakinleştirmeye çalışıp öfke duygusuyla baş eder. Bu noktada önemli olan öfke duygumuzla baş ederken kendimize ve çevremize zarar vermemek, sonrada pişman olacağımız davranışlardan kaçınmaktır. Öfke kontrolünü sağlamak için yapılabilecekler;

1. Anlık tepkilerden kaçının.

2. Sakinleşmek için kendinizi rahatlatabileceğiniz bir ortama geçin.

3. Neye öfkelendiğinizi kendinize yakın gördüğünüz biriyle paylaşın.

4. Tepki vermeden önce 10 saniye kendinize süre verin. Bu sürede derin nefes alıp vererek rahatlamaya çalışın.

Özel Eğitimde Öfke Nöbetleri

Özel gereksinimli bireylerde kendini ifade edememe, engellenme ve dürtüsellik durumlarından dolayı zaman zaman öfke nöbetleri olabilir. Bu nöbetlerin sıklığı ve şekli bireysel farklılıklara göre şekil alır. Bu nöbetler sırasında ebeveynlerin davranışları hem o anki öfke durumunu hem çocuğun sonraki davranışlarını etkiler. Bu dönemde yapılabilecek şeyler ise;

· Ebeveynlerin sakin olmalı; her duygu bulaşıcıdır. Nasıl ki yanımızdaki kaygılıyken biz de kaygılanıyorsak aynı durum özel gereksinimli bireyler için de geçerlidir. Anne baba sakin olursa çocuğun sakinleşmesi de hızlanır.

· Neden öfkelendiğinin anlaşılmalı; çocuk kendini ifade edemediği için öfkelenmiş olabilir öncelikle bu durum anlaşılmalı ve çocuğun öfkeye sebep olan ihtiyacı neyse karşılanmalı.

· Çocuk zorlanmamalı; çocuk bir işi yaparken ya da istemediği bir durumla karşılaştığında öfke nöbeti geçiriyor olabilir. Bu durumda çocuğu o işe devam etmeye zorlamak hem öfkesini artırabilir hem de ebeveyne karşı olumsuz duygular hissetmesine sebep olabilir.

· Öfkenin gerçekliği anlaşılmalı; son olarak özel gereksinimli bireylerde bazen inatlaşma veya sorumluluklarından kaçmak için öfke nöbetleri geçiren çocuklar olabilir. Bu noktada çocuğun bu davranışı pekiştirilmeden o anı sağlıklı atlatması sağlanmalıdır.